Vazgeçmeye yol açan en yaygın davranış sorunları arasında evi kirletme, insanlara veya diğer hayvanlara karşı saldırganlık, yıkıcı davranışlar, korkulu davranışlar (köpekler), asi davranışlar ve pika (köpekler).

Köpeklerin yaklaşık %67'si ve barınaklardaki kedilerin %53'ü terk edilmeden önce yılda en az bir kez kliniğe götürüldüğünden, klinisyenler teslim olan hayvanların sayısını azaltmada çok önemli bir rol oynayabilir. ² Risk altındaki davranışları ve davranış değerlendirmelerini anlamak, klinisyenlerin sorunlu davranışları teşhis etmesine ve tedavi etmesine yardımcı olabilir ve aynı zamanda insan-hayvan bağını geliştirmek ve korumak için mal sahibi eğitimi sağlayabilir.

Davranış Değerlendirmeleri

Birçok barınak, mizaç, kişilik, gelecekteki saldırganlık riski ve davranışsal destek ihtiyaçlarını belirlemek için köpeklerin resmi davranış değerlendirmelerini yapar. Kediler için resmi bir davranış değerlendirme testi şu anda mevcut değildir.

Sığınma evlerindeki davranış değerlendirmelerinin sınırlamaları vardır ve çalışmalar, bunları evdeki davranışın iyi bir yansıması olarak tanımlamamıştır. ^4-7 Farklı durumlarda ve ortamlarda kapsamlı bir davranış anlayışı elde etmek için, çeşitli kaynaklardan (önceki sahipler, bir giriş anketi, tıbbi muayene, personel, gönüllüler dahil) ve ayrıca oyun, yürüyüşler, ve koruyucu ailelerde davranışları hakkındaki bilgilerden faydalanabilir. 

Sığınakta Tedavi

Barınak stresli ve önceki ev ortamından çok farklı olabileceğinden, barınak ortamındaki davranış problemlerini tedavi etmek zor olabilir. Tanıdık olmayan insanların, hayvanların, manzaraların ve kokuların varlığı genellikle strese neden olur ve hatta belirli davranışları bastırabilir. Bir koruyucu program, davranış değiştirme programlarını uygularken başarı olasılığını artırmaya yardımcı olabilir. ^8-11 

Zenginleştirme Programları 

Kaynaklar değişebilir, ancak tüm barınakların bir zenginleştirme programı olmalıdır. Yiyecek dağıtan oyuncakların kullanılması, köpek kulübesinin dışında geçirilen zaman ve klasik müziğe, sesli kitaplara ve yeni kokulara maruz kalmak stresi azaltmaya ve refahı artırmaya yardımcı olabilir.

İnsanlarla ve diğer köpeklerle veya kedilerle sosyal etkileşimler de önemlidir. Pek çok barınak hayvanının insanlarla önceden çok az etkileşimi olduğundan veya hiç etkileşime girmediğinden, olumlu pekiştirme eğitimi, insanlarla hoş deneyimlerin ilişkilendirilmesini olumlu yönde etkileyebilir ve istenen davranışları öğretmek için fırsatlar sağlayabilir. Oyun grupları ve topluluk odaları, diğer kedi ve köpeklerle etkileşimlerin gözlemlenmesine ve oyun sırasında arzu edilen sosyal etkileşimlerin pekiştirilmesine olanak tanır.

İlaç tedavisi 

Psikofarmakolojik ilaçlar, hem alım sırasında hem de barınakta geçirilen süre boyunca refahı artırmaya yardımcı olabilir. Köpeklerde, giriş sırasında ve sonraki 48 saat içinde uygulanan trazodon (5 mg/kg PO), geçiş stresini azaltmaya, hastalığı ve kalış süresini azaltmaya yardımcı olabilir. ¹² Diğer uzun etkili (örneğin, seçici serotonin geri alım inhibitörleri [örneğin, fluoksetin], trisiklik antidepresanlar [örneğin, klomipramin]) veya kısa etkili ilaçlar (örneğin, klonidin, gabapentin) bir davranış değiştirme planına ihtiyaç duyulduğunda yardımcı olabilir. 

Barınak kedilerinde trazodon kullanımına ilişkin hiçbir çalışma yapılmamasına rağmen, bir çalışma trazodon'un evcil kedilerde veteriner ziyaretleriyle ilişkili stresi azalttığını buldu. ¹³  Anekdot olarak, trazodon da barınak kedilerinde başarıyla kullanılmıştır. Başka bir çalışma, tuzak-nötr-salınma için sınırlandırılmış topluluk kedilerinde oral gabapentin uygulamasının korku tepkisini azaltmada etkili olduğunu buldu. ¹⁴

Evlat Edinme Sonrası Davranış 

Kedi ve köpeklerin yeni bir yaşam ortamına ve rutine alışmaları birkaç haftadan aylara kadar sürebilir. Bu süre zarfında sorunlu davranışlar yaygındır; bu nedenle, yeni evcil hayvan sağlık ziyaretleri, sahip eğitimi ve erken müdahale için idealdir.

Ev Kirlenmesi 

Köpeklerde, köpek kulübesi alanı ve dış mekan zamanı sınırlı olduğundan, barınakta ev eğitimi gerilemesi normaldir. Barınak çalışanı ve/veya gönüllü programları, köpeğin normal tuvalet programından farklı olabileceğinden, birçok köpek normal alışkanlıklarına genellikle kendi kulübesinde devam eder. Sahipleri, yeni sahiplenilen tüm evcil hayvanlar için ev eğitiminin temellerini takip etmeye teşvik etmek önemlidir. Ev içi eğitim, sürekli, doğrudan denetim dahil olmak üzere eğitim temellerinin kullanılmasıyla artan bir başarı olasılığına sahip olabilir; en az saatte bir ve şekerleme ve yemeklerden sonra (daha sık oyun zamanlarında) tuvalet için aralar içeren bir programa uymak; cezadan kaçınma; arzu edilen bir alanda işeme gerçekleştiğinde pozitif pekiştirme kullanmak (örneğin, yüksek lezzetli mamalar vermek); ve kaza yerlerini enzim bazlı bir temizleyici ile iyi bir şekilde temizlemek. 

Evi kirleten kediler önce tıbbi bir neden için kontrol edilmelidir. Daha sonra kedinin idrar mı püskürttüğü (yani dikey işaretleme) mi yoksa tuvalet için yeni bir yer mi bulduğu belirlenmelidir. Tuvalet alanlarının yerini bilmek faydalıdır; mevcut çöp kutularının sayısı, boyutu ve yeri; çöp türü; ve kedi ile evdeki diğer hayvanlar ve insanlar arasındaki ilişki. Çatışma ve kaygı genellikle kedilerin idrar izine neden olur; belirli tetikleyicileri belirlemek, davranış değişikliği uygulamak ve ilaçları uygulamak, işaretleme davranışını azaltmada faydalı olabilir. Tuvalet yapan kedilerde, istenen tuvalet noktalarının davetkar olması ve istenmeyen işeme alanlarının davetkar olmaması için kum kutusu faktörlerini ele almak önemlidir. 

Koprofaji

Köpekler içgüdüsel olarak “inlerini” temiz tutarlar; bu nedenle köpekler, yaşam alanlarında hapsedildiğinde ve ortadan kaldırmaya zorlandıklarında bazen koprofajiye girerler. Bu davranış, köpek yeni bir eve geçerken devam edebilir. ¹⁵ Denetim ve anında temizlik yoluyla yönetim, bu davranışı azaltmanın anahtarıdır.

 Ayrılık ve Hapsedilme Kaygısı 

Ayrılık kaygısı, yeni sahiplenilen barınak köpeklerinde tipiktir ve vazgeçmenin ilk nedeni olabilir. Ayrılık kaygısının klinik belirtileri arasında yıkıcı davranış, aşırı seslendirme ve uygunsuz işeme yer alır. Pek çok köpek nefes nefese koşar, hızlanır, sızlanır ve bazen engelleri aşar ve odadan, evden veya avludan kaçar. Köpeğin evdeki sahibi kayıtları, teşhis koymada ve tedavi planını izlemede yardımcı olabilir. Kayıt altına alınırken köpeğin hapsedildiği bir deneme, ayrılık kaygısı ile hapsedilme kaygısı arasında ayrım yapılmasına yardımcı olabilir.

Hem ayrılık hem de hapsedilme kaygısı tedavisi, köpeği kreşe göndermek (diğer köpeklerle iyi geçiniyorlarsa), bir arkadaşının veya aile üyesinin, sahipleri evden uzaktayken köpeği izlemesini sağlamak da dahil olmak üzere, köpeğin ayrılmaktan kaçınmasına yardımcı olmaya çalışmayı içermelidir. İlaçlar genellikle tedavinin ilk satırıdır. Serotonin arttırıcı günlük ilaçlar (örneğin, fluoksetin [1-2 mg/kg her 24 saatte] veya klomipramin [1-3 mg/kg her 12 saatte]) yardımcı olabilir, ancak tam etkinliğe ulaşması 6 ila 8 hafta kadar sürebilir. . ^16-18Diğer durumsal ilaçlar (örneğin, trazodon [8-12 saatte bir 3-8 mg/kg]), klonidin [12 saatte bir 0.07-0.049 mg/kg], alprazolam [4 saatte bir 0.02-0.1 mg/kg], lorazepam [ Her 8 ila 12 saatte bir 0,02-0,5 mg/kg]) tanıdan sonraki ilk 3 ila 4 haftada yardımcı olabilir. ^16-18 

Klasik müzik, yiyecek dağıtma ve yapboz oyuncakları, sıcak yumuşak yataklar, düşük aydınlatma ve azaltılmış görsel uyarım (ör. kapalı panjurlar ve perdeler) kullanarak güvenli bir sığınak oluşturmak, sakinleştirici bir etki yaratmaya yardımcı olabilir. Bazı durumlarda feromonlar da yardımcı olabilir. Uzun süreli tedavi, yapboz oyuncaklar ve oyunlar yoluyla bağımsızlığı ve keşfetmeyi teşvik etmelidir (örn. arama ve koku alma faaliyetleri [örn. burun çalışması, “bul”]). Bir minder üzerinde koşullu gevşeme, sakin davranışı ve gevşemeyi güçlendirebilir.

Korkunç Davranış 

Korku tepkisi farklı düzeylerde olabilir. Bazı köpekler ve kediler geri çekilebilir ve insanlarla minimum etkileşime girebilirken, diğerleri donabilir, hırlayabilir, hamle yapabilir, ısırabilir veya ısırabilir. Sahipler genellikle istismarın gerçekleştiğini varsayarlar, ancak bu davranış muhtemelen sosyalleşme aşamasındaki deneyim eksikliğinin ve maruz kalmanın bir sonucudur (köpekler, 4-14 haftalık; kediler, 2-7 haftalık). Genetik de önemli bir rol oynayabilir. ¹⁹

Saldırgan olmayan, korkak köpeklere ve kedilere güvenli bir sığınak alanı sağlanmalı ve yeni ortamlarına uyum sağlamaları için yer ve zaman verilmelidir. Bu köpekler ve kediler bir rutini öğrendiklerinde ve kendilerini güvende hissettiklerinde, insanlarla ve diğer hayvanlarla daha sık etkileşime başlamalılar. Bazı durumlarda günlük ilaçlar (örn. fluoksetin [köpekler, 24 saatte bir 1-2 mg/kg; kediler, 24 saatte bir 0,5-1,5 mg/kg], klomipramin [köpekler, 12 saatte bir 1-3 mg/kg; kediler, 24 saatte bir 0.25-1.3 mg/kg], buspiron [köpekler, 12 saatte bir 0.5-2 mg/kg; kediler, her 12 saatte bir 0.5-1 mg/kg]) genel kaygı ve korkuyu azaltmada faydalı olabilir. Kısa süreli ilaçlar (örneğin benzodiazepinler, trazodon, klonidin) geçişler sırasında da yardımcı olabilir.

 Agresif olan korkak köpeklerde ve kedilerde ilaca ihtiyaç duyulabilir. ²⁰ Korkunç uyaranların tanımlanması da zorunludur, çünkü bunlardan kaçınmak saldırgan tepkiyi azaltmaya yardımcı olabilir. Beden dilini anlamak, duygusal durumun değerlendirilmesinde yardımcı olabilir. Davranış değişikliği (yani duyarsızlaştırma ve karşı koşullandırma [DSCC]) daha sonra bu uyaranlara verilen yanıtı değiştirmeye çalışmak için kullanılabilir.

Saldırganlık 

Köpeklerde ve kedilerde saldırganlık saldırgan (örneğin, doğrudan bakma, havlama, hırlama, tıslama, yakalama, ısırma) veya savunmacı (örneğin, piloereksiyon, sert vücut duruşu, uzağa bakma, uzağa eğilme) olabilir. Gösterim ne olursa olsun, bu davranışlar tanınmalı ve uyaranlar tanımlanmalı ve kaldırılmalı veya kaçınılmalıdır.

Saldırganlığın çeşitli motivasyonları olabilir (örneğin, çatışma, korku, bölgesel, oyun, acı, annelik, yeniden yönlendirme [özellikle kedilerde]). Nedeni ne olursa olsun, tedavi, agresif bir yanıt ihtiyacını azaltmak ve tetikleyicilerden kaçınmak için yönetimi içermelidir. Güvenli bir sığınak alanı sağlamak ve agresif tetikleyicilerden kaçınmak yardımcı olabilir. Olumlu pekiştirme eğitimi verilmeli ve davranış için olumlu cezalandırma (örneğin, “Hayır” deme, bağırma, vurma, “mola” verme) durdurulmalıdır. Sepet ağızlık, kapılar ve egzersiz kalemleri gibi araçlar güvenliği artırabilir. Kedilerde kapalı kapılar ardında ayrılma veya kafes eğitimi gerekebilir. 

DSCC ile davranış değişikliği, tetikleyicilerin yeniden dahil edilmesini içerebilir. Yönlendirme ve uyarılmanın azaltılması (örneğin, hedef eğitimi veya bir minder üzerinde koşullu gevşeme yoluyla) yardımcı olabilir. Bir işaret-yanıt-ödül etkileşimi yoluyla tutarlı etkileşimler, hem köpekler arasındaki saldırganlığı hem de kaynak korumayı azaltabilir; bu da kedilere fayda sağlayabilir. Günlük ve durumsal ilaçlar, genel uyarılma düzeylerini ve reaktiviteyi düşürmeye yardımcı olabilir. ^20,21 

Tasma Reaktivitesi

Tasma tepkisi (yani havlama, çekme, akciğer atma ve bazı durumlarda yapışma ve ısırma) birçok köpekte yaygındır ve birkaç motive ediciye sahip olabilir. Bu köpekler korkak veya bölgesel olabilir. Bu köpeklerin çoğu sinirli selamlayıcılardır (yani, köpek başka bir köpeğe selam vermeye çalışır ancak onlara ulaşamaz, bu da havlama, sızlanma ve tasmayı çekme ile sonuçlanır). Sahibi genellikle tasma üzerinde gerginlik sağlayarak, köpeği düzelterek ve köpeği oturmaya ve kalmaya zorlayarak bu davranışa katkıda bulunur. İnsan beden dili ve duygusal durum (örneğin, artan solunum hızı, gerginlik) de davranışa katkıda bulunabilir veya davranış için bir ipucu olabilir. Tedavi genellikle uygun ekipmanın kullanılmasını içerir (örneğin, ön klipsli koşum veya baş bileziği, geri çekilemeyen 4-6 ft tasma). Yönetim, acil U dönüşü yoluyla kaçınmayı içermelidir (örn. tetikten/uyarandan 180 derecelik bir dönüş), tetikten uzaklaşma, nesnelerin arkasına saklanma ve köpek ile tetik arasında boşluk yaratma. Tasma tutma ve yürüme becerileri, sahibine odaklanması için köpeği ödüllendirmenin yanı sıra öğretilmelidir. Koşullu gevşeme ve DSCC, köpeğin tetikleyicilere (örneğin, diğer köpekler, tanıdık olmayan insanlar, araçlar) karşı uzun vadeli tepkisini değiştirmenin anahtarıdır.  

Gıda Saldırganlığı

Yiyecekle ilgili saldırganlık köpeklerde genellikle normal kabul edilir, ancak yiyeceklerin yakınında insanları veya diğer hayvanları içeren altta yatan bir endişe olabilir. Araştırmalar, sığınakta tutarlı kaynak korumanın evde de meydana gelebileceğini gösterse de, sığınakta sergilenen gıda saldırganlığı her zaman ötenaziyi gerektirmez. ²²

Gıdayla ilgili saldırganlığı yönetmek, insanlarla tutarlı, öngörülebilir etkileşimler ve rutin bir beslenme zamanı ve alanı sağlamayı içermelidir. Bir kapı veya kapı güvenliği artırabilir ve köpek yemek yerken yiyecekler asla çıkarılmamalıdır. Köpek yemek yerken insan varlığını zorlamamak (köpeğin yanında veya doğrudan önünde oturmak veya sevmek dahil) önemlidir. İkinci bir yemek kabı yerleştirilebilir ve yüksek değerli ikramlar veya eşyalar, davranışın kademeli olarak azaltılmasına yardımcı olmak için zamanla azaltılan bir mesafeden kaseye fırlatılabilir.

Kaynak Koruma (Gıda Dışı İle İlgili)

Koruma alanına, oyuncaklara, nesnelere ve/veya insanlara kaynak sağlayan köpeklerde ve kedilerde, altta yatan motivasyon (örneğin kaygı) tanımlanmalı ve tedavi edilmelidir. Korunan öğelerin kaldırılması veya bunlara erişimin kısıtlanması yoluyla yönetim faydalı olabilir. Köpeklerde, daha yüksek değerli eşyalar için takas yapılabilir (bkz . Köpekler ve kediler dinlenme alanlarından uzaklaştırılmamalıdır. Köpek veya kedi her zaman aranmalı ve arayan kişiye geldiği için bir ödül teklif edilmelidir. Alternatif davranışları öğretmek (örneğin dokunma), yeniden yönlendirmeye ve çatışmasız kaldırmaya yardımcı olabilir. 

Sık Sorulan Sorular

Flora Pet Veteriner Kliniği

Kağıthane'nin Veteriner Kliniği

0212 669 3570

1:Evcil hayvanlar için en sağlıklı yiyecek türü hangisidir?

Kuru ve ıslak, sahibinin ve evcil hayvanının tercih ettiğine göre değişir. İlk yıl için yavru yiyeceği almalı ve ardından yetişkin bir yemeğe geçmelisiniz. Evcil hayvanınızın türüne göre ihtiyacı değişmektedir. Büyük, orta ve küçük ırk.

2: Evcil hayvanımın ne kadar yemeğe ihtiyacı var?

Her evcil hayvan yemeği farklıdır ve her bir evcil hayvan farklıdır. Gıda miktarının evcil hayvanınızın yaşam tarzına ve metabolizmasına bağlı olduğunu unutmayın. İki aynı sağlıklı hayvanı karşılaştırırsanız, daha aktif olan hayvanın daha fazla yiyeceğe ihtiyacı olacaktır. Genelde, evcil hayvanınızı günde üç kez 4 aylık olana kadar beslemeniz ve sonra günde iki kez azaltmanız gerekiyor.

3: Benim hayvanım şişman mı?

Birçok evcil hayvan sahibi, evcil hayvanlarının aşırı kilolu olup olmadığını nasıl belirleyeceklerini bilmiyor. “Evcil hayvanınızın kaburgalarını hissedebilmeniz, aynı zamanda üzerlerinde ince bir şişmanlık hissi hissetmeniz gerekir. Kaburgaların arkasında bir bel olmalı. Evcil hayvanınızın aşırı kilolu olduğunu düşünüyorsanız, yiyeceklerini tekrar azaltmayı deneyin. beslediğiniz miktarı yüzde 5 ile 10 oranında düşürün. Bu işe yaramazsa, düşük kalorili diyetler hakkında veterinerinize danışın.

4: Hangi Aşıları Yaptırmalıyım?

Sağlıklı bir evcil hayvan için aşıların 6 haftalıkken başlatılması gerekir ve evcil hayvanın 4 aylık olana kadar her üç haftada bir verilmeli. Yavrulara, hepatit de dahil olmak üzere birçok bulaşıcı hastalığa karşı koruma sağlayan DHLPP aşısı verilir. Potansiyel olarak ölümcül bulaşıcı hastalıkların önlenmesi için bir yavruya FVRCP aşısı verilir. Kedi ve köpek yavrularına 4. ayda  kuduz aşısı verilir. Yavru köpekler ayrıca barınak öksürüğüne karşı korunmak içinde bir aşı alırlar.

5: Yavru köpeğim ne zaman dışarı çıkmalı?

Yavru köpek dışarı çıkmasına izin vermeden önce aşılama serisini bitirene kadar beklemek en güvenli yoldur. Bu genellikle 4 aylıktır.

6: Evcil hayvanımın dişlerini fırçalamalı mıyım?

Kötü evcil diş hijyeni dişeti hastalığına neden olabilir ve köpekleri ve kedileri kalp ve böbrek hastalığına daha yatkın yapar. Anestezi altında profesyonel bir diş temizliği plak ve tartarı kaldıracaktır. Düzenli fırçalama tartarın geri dönmesini engeller. Haftada iki veya üç kez fırçalamak  iyi bir hedeftir. Eğer evcil hayvanınız fırçalamayı tolere etmiyorsa, diş çiğnemeleri ve özel diyetler mevcuttur.

7: Pire, kene ve kalp kurdu ilacı nedir?

Genellikle tüm yıl boyunca bu üçlü korumayı (pire, keneler ve kalp kurdlarına karşı) kullanmanızı öneririz. Ancak yaşadığınız yer ve yaşam tarzınızın evcil hayvanınızın bireysel ilaç planını belirlemektedir.

8: Ne sıklıkta köpeğime banyo yaptırmalıyım ?

Cilt rahatsızlığı olmayan köpeklerin çoğunun ayda bir defadan fazla banyoya ihtiyacı olmadığını söyleyebiliriz.  Aslında, köpeğinizin haftada bir kez yıkanması kuru cilde neden olabilir. Ancak, enfeksiyonu önlemek için evcil hayvanınızın kulaklarını daha sık temizlemeyi unutmayın. Bulduğunuz kir veya bal mumuna bağlı olarak haftada bir veya iki kez tavsiye edilir. Parmağınızı ve bir parça gazlı bez ve herhangi bir büyük kulak temizleme markası kullanabilirsiniz.

9: Evcil hayvanım neden dışkı yiyor ?

Genel olarak konuşursak, bir evcil hayvan dışkı yiyorsa ya kalitesiz gıdalarla besleniyordur ya tek yönlü besleniyordur ya da besin maddelerini vücuda emilmesinde görevli organlarda fonksiyonel kayıplar yaşıyordur.

10: Evcil hayvanım beni hasta edebilir mi ?

Sağlıklı bir evcil hayvan sahiplerine karşı herhangi bir tehdit oluşturmamaktadır. Ama yine de evcil hayvanlardan insanlara geçebilecek zoonoz dediğimiz bazı hastalıklar mevcuttur. Fakat veteriner hekiminizin kontrolünde bu hastalıklara karşı önlemlerinizi kolaylıkla alabilirsiniz.

HİZMETLERİMİZ

Flora Pet Veteriner Kliniği

Kağıthane'nin Veteriner Kliniği

0212 669 3570

Toksoplazmoz, Toxoplasma gondii (T gondii) adı verilen mikroskobik bir parazitin neden olduğu bir hastalıktır. Doğmamış bebekleri etkileyebilecek bir hastalık olduğundan, birçok hamile kadınların endişelenmesi anlaşılabilir bir durumdur. Bununla birlikte, son zamanlarda yapılan çalışmalar bazı yanlış inanışların aksine, kedilerin parazitin yaşam döngüsünün bir parçası olduğu halde, kedilerle insan ilişkisinin parazit ile enfeksiyon riskini artırmadığını göstermiştir. Aslında, kedilerle temas halinde olmayanlar da dahil olmak üzere, kedilerle çalışan veterinerlerin halktan daha fazla T gondii ile enfekte olma ihtimali yoktur.Bu makale, T gondii ve kediler hakkında biraz daha açıklamayı amaçlamaktadır.

Toksoplazmoza neden olan nedir?

Toksoplazmoz, Toxoplasma gondii adı verilen yaygın bir parazitin neden olduğu enfeksiyondur.

T gondii'nin yaşam döngüsü

Parazitin yaşam döngüsü karmaşıktır, ancak enfeksiyonun nasıl ortaya çıkabileceğini düşünürken bunu anlamak yararlıdır. Kediler genellikle T gondii kistlerini içeren et yiyerek enfekte olurlar - bu enfekte yiyecekler kemirgenleri ve çiğ veya az pişmiş etleri içerir.Bir kedi enfekte et yedikten sonra, dışkısında "ookistler" denilen parçacıkları dökmeye başlar. Kedinin bağışıklık sistemi bu enfeksiyona hızlı bir şekilde cevap verir ve parazitin çoğalmasını engeller, böylece oositlerin dökülmesi 10-14 gün enfeksiyon ile durur. Bundan sonra tekrar sıçraması son derece nadirdir ve ortaya çıkarsa, sadece az sayıda ookist geçilir.

Kedinin dışkılarından geçirilen oositler hemen bulaşıcı değildir - sporlaşma denilen sporlara dönüşmeleri beş güne kadar sürer.Sporlanmış ookistler daha sonra 18 aya kadar yaşayabilir ve dolaylı olarak nesnelere yayılabilir. Parazit, eğer köpekler kedi dışkısını yanlışlıkla yerse, ookistler köpek dışkısıyla da yayılabilir.

Neredeyse tüm sıcakkanlı memeliler - insanlar, koyunlar ve fareler de dahil olmak üzere - bu sporlanmış ookistleri yanlışlıkla yiyerek enfekte olabilirler. Bununla birlikte, parazit bağırsaklarında çoğalmaz, böylece ookist üretmezler - bu sadece kedilerde olur.Bunun yerine, enfeksiyon kistleri vücudun başka yerlerinde gelişebilir. Bu kistleri barındıran memelilerin eti yenilirse, bu kistler enfeksiyon kaynağı olurlar.

Bir kedinin T gondii ile enfekte olma riski, yaşam tarzlarına bağlıdır.Başarılı avcılar olan kediler, enfekte kemirgenleri yemekten dolayı daha fazla risk altındadır.Çoğu kediler, genç olduklarında, erken av gezilerinde enfekte olurlar.Kediler ayrıca enfekte olmuş çiğ veya az pişmiş et yemekten T gondii'yi alabilirler.

İnsanlar toksoplazmozla nasıl bulaşır?

İnsanlardaki toksoplazmoz vakalarının çoğu, çiğ veya az pişmiş, kontamine et yemenin sonucu olarak meydana geldiğine inanılmaktadır. Sığır eti, domuz eti veya kuzu eti gibi etler enfeksiyöz doku kistleri içerebilir ve taze et donmuş etten daha risklidir, çünkü donma genellikle T gondii'yi öldürür.Salam ve Parma jambonu gibi, pişirilmiş, pişmemiş etleri yemek de daha büyük bir enfeksiyon riski taşır.

İnsanların toksoplazmozu toparlamasının yaygın bir yolu, bahçecilik sırasında kirlenmiş toprağın ağzına temas etmesinden ya da yıkanmamış meyve ve sebzelerden yemek yemekten ibarettir. Pastörize edilmemiş keçi sütü ve keçi peyniri gibi ilgili ürünler de bir enfeksiyon kaynağı olabilir. Daha az sıklıkla, T gondii kistleri, kirlenmiş sudan veya toz parçacıklarının solunması yoluyla daha nadiren alınabilir. Popüler düşüncenin aksine, kedilerle temas, insanların T gondii ile enfekte olma riskini artırmaz. Kesinlikle iyi hijyen birçok nedenden dolayı önemlidir, ancak kedilerle temas toksoplazmoz enfeksiyonu için bir risk faktörü değildir.Kediler sadece ilk maruziyetinden 10-14 gün sonra dışkılarında oositleri dökerler ve bir kez geçtikten sonra, ookistler sadece bir ile beş gün süren sporülasyondan sonra insanlara bulaşıcı hale gelirler. Bu nedenle, kedi dışkısının günde en az bir kez hijyenik olarak atılması ve çöp tepsisinin düzenli olarak dezenfekte edilmesi, kedi sahipleri için riskleri en aza indirir.

İnsanlarda T gondii enfeksiyonunun etkileri

T gondii ile insan enfeksiyonu aslında çok yaygındır. Birleşik Krallık'taki insanların yaklaşık yüzde 20-30'unun T gondii enfeksiyonuna sahip olduğu ve çoğunun artık ömür boyu bağışıklığa sahip olacağı tahmin ediliyor.T gondii ile enfekte olan insanların çoğu, bunun farkında değildir çünkü enfeksiyon genellikle fark edilmez veya hafif grip semptomlarına neden olur. Ancak kanser, transplantasyon hastaları, AIDS, çok genç veya yaşlılar gibi bozulmuş bir bağışıklık sistemi olan kişilerde daha ciddi toksoplazmoz enfeksiyonu olabilir.

Daha önce etkene maruz kalmamış bir kadın gebelik sırasında T gondii ile enfekte olursa, ilk trimesterde enfeksiyon meydana gelirse, doğmamış bebeği risk altında olabilir ve düşük olabilir.Bununla birlikte, hamile ve konjenital toksoplazmozis iken, kadınların sadece yüzde 0,2 ila 1,6'sının enfekte olduğu tahmin edilmektedir - bebek doğduğunda enfekte olması çok nadirdir, İngiltere'de doğan 100.000 bebekte bir rastlanır.

T gondii bulaşma riskinin azaltılması

Toksoplazmoza yakalanma riskini azaltmak için alınabilecek pek çok hassas önlem vardır - özellikle de gebe veya immün baskı altındaysanız. Şunları içerir:

• Çiğ et, meyve ve sebze ile uğraşırken eldivenler giymek ve daha sonra ellerinizi yıkamak
• Etleri 15 dakika boyunca en az 70 ° C'ye kadar iyice pişiriniz. Etleri birkaç gün boyunca -12 ° C'de dondurmak ayrıca ookistleri de öldürür
• Keçi sütü de dahil olmak üzere, sert ve çiğ etten üretilen veya pastörize edilmemiş süt ürünlerini tüketmekten kaçınmak
• Tüm meyve ve sebzeleri, her türlü toprak izlerini gidermek için, hazır salatalar da dahil olmak üzere iyice yıkayın.
• Çiğ et, meyve ve sebzeleri işledikten sonra tüm eşyaları, doğrama tahtalarını ve yüzeyleri sıcak su ve deterjanla yıkamak
• İçmeden önce yüzey sularının kaynatılması veya filtrelenmesi
• Bahçecilik yaparken eldiven takmak, ellerinize veya eldivenlerinizi ağzınıza koymaktan kaçının ve sporla uğraşan oositler içeren toprakla temas ettikten sonra ellerinizi iyice yıkayın.
• Kedi kumu tepsilerini temizlemek için eldiven takmak, ellerinizi veya eldivenlerinizi ağzınıza sokmamaktan ve ellerinizi sonra iyice yıkamaktan kaçınınız.
• Oositleri sporlamak ve bulaşıcı hale gelmek için zamana sahip olmak için günlük olarak kedi çöp tepsilerini boşaltmak
• Hamile ya da bağışıklık sistemi baskılanmışsa, çöp tepsilerini temizlemekten kaçınmak, eğer mümkünse, bir başkasını yaptırmanız. Gerekirse, eldiven giy ve sonra ellerini yıka
• Deterjan ya da kedi güvenli dezenfektanla birlikte çöp tepsilerini periyodik olarak yıkayın ve kaynar su 5 ila 10 dakika bekletin
• Kedileri kirletmelerini önlemek için çocukların kum çukurlarını koruyun
• Kedileri çiğ veya az pişmiş et veya pastörize edilmemiş ürünleri yemekten koruyun
• Kuzulama zamanında koyun ve yeni doğan kuzularla temastan kaçının

Gebe veya immün baskı altındayken kedileri işlemek güvenli midir?

Kedilerle temasın T gondii enfeksiyonu için bir risk faktörü olmadığını hatırlamak önemlidir - British Medical Journal'daki araştırmaya bakınız (Cook ve ark. 2000). Kediler, erken bir av gezisinde genç yavru olduklarında enfekte olma riski altındadır. O zaman bile, yavru kedi sadece birkaç hafta boyunca T gondii ookistlerini tutuyor. Enfeksiyonu takip eden dönemde, bir kedi, kedi lösemi virüsü (FeLV) veya kedi immün yetmezlik virüsü (FIV) gibi ciddi bir hastalık ile hastalığa yakalanmadığı sürece, yeniden oositi saçma olasılığı oldukça düşüktür. Bu, sağlıklı, yetişkin kedilerin sahiplerine veya doğmamış bir çocuğa herhangi bir tehdit sunma olasılığının düşük olduğu anlamına gelir.

Dökülme meydana gelse bile, hijyen kurallarına uyulduğu ve yukarıdaki tavsiyelerin izlendiği sürece, hamile kadınlar ve bağışıklık sistemi savunması zayıf olan kişilerin kedileriyle temastan korkacak hiçbir şeyleri olmamalıdır.

Eğer daha yaşlı bir kediniz varsa, T gondii ile enfekte olmuş olabilirsiniz ve bu nedenle sizin için bir risk oluşturması olası değildir. Kedinizin daha önce enfekte olup olmadığını görmek için bir kan testi yaptırmak mümkündür - bu nedenle veterinerinizle konuşun

Toksoplazmozu kedimi okşayarak alabilir miyim?

Çalışmalar bir kedinin okşayarak enfeksiyonu insanlara yaymadığını gösteriyor.Aslında, kediler dışkılarında oositler döktüğü zaman bile, oositleri kendi kabuğunda bulunmaz.

Kedimin T gondii ile enfekte olup olmadığını nasıl anlarım?

Kedinizin daha önce T gondii ile enfekte olup olmadığını göstermek için yapılan bir kan testine sahip olmak mümkündür. Kan testi, enfeksiyona yanıt olarak kedinin ürettiği antikorları arar.Bununla birlikte, kan testi toksoplazmoz tanısı koyamaz ve kedinizin şu anda dışkısında oositleri döküp dökmediğini göstermez, pozitif bir sonuç ise sadece kedinin geçmişte bir noktada T gondii'ye maruz kaldığını gösterecektir. Enfeksiyondan sonra, bir kedinin gelecekteki enfeksiyonlara karşı bağışıklık geliştirmesi muhtemeldir, bu yüzden biraz rahatlık verebilir. Kedinizin test edilmesini istiyorsanız, veterineriniz ile konuşmak en iyisidir.

Kedim toksoplazmoz için tedavi edilebilir mi?

Kedilerdeki pek çok T gondii enfeksiyonu fark edilmeden gitse de bazen kedi hastalığına neden olabilir. Toksoplazmoz ile ilişkili klinik hastalığı olan kediler için tedavi vardır ve bazı kediler tedaviye iyi cevap verir.Ancak altta yatan bir hastalık varsa, kedinizin bağışıklık yanıtının düşük olmasına ve kedinizin prognozunun daha az kesin olmasına neden olabilir. Bazı veterinerler, kedinizin var olan diğer hastalıkları için, kedinizdeki bağışıklık sistemini baskılayabilecek yan etkileri olan ilaçlar vermeden önce,T gondii antikorları için kedinizi test etmenizi tavsiye edebilirler.